فهرست محتوای صفحه
با توجه به قرار گرفتن کشور عزیزمان ایران بر روی کمربند زلزله، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها امری حیاتی است. یکی از راه‌های افزایش استحکام سازه، استفاده از وال پست (wall post) یا نگهدارنده دیوار می‌باشد. طبق قوانین ساختمان‌سازی، استفاده از وال پست اجباری است. وال پست جدید، روش نوین مهار کردن لرزه دیوارها است که جایگزین مناسبی برای وال پست‌های سنتی و مرسوم شده است.
وال پست جدید یا سنتی؟
یکی از مهم‌ترین موضوعات مهم و اساسی در کم کردن تلفات ناشی از زلزله، مقاوم کردن ساختمان‌های موجود با حداقل هزینه، سرعت بالا و به شکل ساده است .در علم نوین مهندسی عمران، منظور از مقاوم‌سازی ساختمان، بالا بردن مقاومت سازه در برابر نیرو‌های خارجی وارد شده و یا عوامل محیطی می‌باشد.
وال پست یا وادار یک دهه است که در سازه‌های ایرانی رواج یافته و شامل قطعات غیر سازه‌ای متحرک است که از طریق مهار کردن اجزای غیر سازه‌ای در ساختمان، موجب کاهش میزان خسارات ناشی از زلزله می‌شود. وال پست یا وادار از نظر مصالح استفاده شده در آن، نحوه قرارگیری و همچنین شکل ظاهری آن، انواع مختلفی دارد.
وال پست یا وادار به شیوه سنتی و مدرن استفاده می‌شود. در وال پست سنتی (فلزی)، به‌منظور نگهداری از دیوارها، در برابر نیرو‌های خمشی و کمانشی که در اثر لرزش و زلزله به ساختمان وارد می‌شود، از قطعات و المان‌های غیر سازه‌ای متحرک آهنی یا گالوانیزه استفاده می‌گردد.
وال پست مدرن روش مهندسی جدید در پایدارسازی دیوار است که بدون نیاز به استفاده از مصالح زیاد و سنگین صورت می‌گیرد. در این روش، سازه توسط یک رشته الیاف، مستحکم می‌شود. علاوه بر این، قیمت وال پست جدید در مقایسه با وال پست سنتی، کمتر است.
وال پست جدید (FRP)
FRP (Fiber Reinforced Polymer) در لغت به معنی پلیمر تقویت‌شده به‌وسیله فیبر است و از دو جزء فیبر و رزین اپوکسی تشکیل شده است. رزین اپوکسی (Epoxy Resin) ، نوعی چسب رزین است که از دو ماده شیمیایی رزین اپوکسی و هاردنر بتن تشکیل شده و از پرکاربردترین رزین مصرفی در کارهای مربوط به مقاوم‌سازی بتن به شیوه FRP یا الیاف پلیمری می‌باشد. در سیستم مدرن، ساختار وال پست جدید بر مبنای کامپوزیت FRP است.
کامپوزیت FRP، کاربرد‌های مختلفی در صنعت دارد. از این پلیمر در مقاوم‌سازی، بهسازی و تقویت سازه استفاده می‌گردد. در وال پست جدید، با استفاده از الیاف و چسب اپوکسی، دیوار‌های ترک خورده و آسیب دیده ترمیم و بهسازی می‌شوند.
در سیستم وال پست FRP، الیاف کربن یا شیشه مورداستفاده قرار می‌گیرند. مقاوم‌سازی به کمک فیبر کربن (CFRP) یکی از روش‌های رایج وال پست جدید است. در این روش به کمک الیاف کربن به تعمیر کردن، بازسازی سازه‌ها و مقاوم کردن آن‌ها در برابر عواملی محیطی پرداخته می‌شود.
عوامل مؤثر بر عملکرد وال پست FRP
فاکتور‌های زیر در عملکرد وال پست نوین (FRP) تأثیر‌گذار هستند:
ضریب انتقال حرارت
نحوه قرارگیری الیاف FRP
14 مزیت وال پست نوین
وال پست نوین، شیوه‌ای مناسب و کم‌هزینه است که نسبت به وال پست سنتی برتری دارد. 14 مزیت وال پست جدید به شرح زیر است:
1. وزن سبک
3. نصب و اجرا آسان
6. قیمت مناسب و اقتصادی
9. نصب راحت در فضا‌های محدود
نکات مهم در مورد وال پست جدید
همان‌طور که گفته شد، وال پست جدید می‌تواند از الیاف کربن یا شیشه ساخته شود. در هر صورت لازم است وال پست دارای مشخصات فنی زیر باشد:
وال پست کربنی لازم است دارای حداقل مقاومت کششی 3000 مگا پاسکال و حداقل دانسیته 50 گرم بر مترمربع باشد.
مراحل نصب وال پست مدرن (نوین)
وال پست مدرن شیوه اجرا و نصب راحتی دارد. پس از آماده‌سازی سطح دیوار و اعمال چسب اپوکسی (به صورت دستی)، الیاف‌ها با فاصله یکسان از یکدیگر بر روی دیوار چسبانده می‌شوند. اصولی‌تر این است که قبل از نصب وال پست، لبه‌ی دیوار به کمک نبشی یا ناودانی منقطع مهار گردد.
پس از نصب وال پست جدید، سطح یکنواختی بر روی دیوار ایجاد شده که می‌توان با استفاده از رنگ‌آمیزی، دیوار را کاملاً پوشاند. نصب وال پست نوین به ترتیب شامل مراحل زیر است:
• آماده‌سازی دیوار، شامل پاک کردن رنگ و تسطیح آن
• برش محل اتصال دیوار با کف ساختمان، جهت مهار وال پست FRP
• نصب ورق فولادی در انتهای دیوار (سمت بالا)، جهت مهار وال پست FRP
• مشخص کردن اندازه پهنای الیاف بر روی دیوار
• اعمال چسب اپوکسی FRP بر روی دیوار (در قسمت پهنای الیاف که در مرحله قبل مشخص گردید)
• مهار سر الیاف توسط ورق فولادی که در مرحله 3 نصب گردید.
• چسباندن نوار الیاف بر روی دیوار
• مهار انتهای الیاف در قسمت برش خورده کف ساختمان که در مرحله 2 انجام گردید.
• اشباع کردن نوار فیبر با چسب اپوکسی به کمک غلتک
6 کاربرد وال پست جدید
وال پست جدید (مدرن) با توجه به ویژگی‌ها و مزیت‌هایی که دارد، در موارد زیر قابل‌استفاده می‌باشد:
1. تقویت و بهسازی دیوار
2. ترمیم دیوار ترک‌خورده
3. پایدارسازی دیوار‌های کج
4. ترمیم و مقاوم‌سازی دیوار‌های خمیده
5. تقویت و بهسازی دیوار‌های شکم داده
6. امکان نصب بر روی دیوار‌های بتنی، آجری، سنگی و بلوکی (سفالی، گچی و …)
قیمت وال پست نوین (FRP)
قیمت وال پست جدید (نوین)، بستگی به نوع الیاف به‌کاررفته در آن و همچنین مساحت سازه موردنظر دارد. علاوه بر این، قیمت وال پست با توجه به هزینه مواد مصرفی و دستمزد اجرای آن، متغیر است.
سخن پایانی
وال پست جدید راهکاری مناسب برای پایدارسازی دیوار‌های غیر سازه‌ای است که دچار ضعف، ترک‌خوردگی یا شکم‌دادگی شده‌اند و می‌تواند جایگزین روش‌های سنتی و مرسوم نبشی کشی (فلزی) گردد. وال پست جدید (مدرن) بر روی قسمت داخلی دیوار نصب‌شده و با توجه به اینکه فضای کمتری را به خود اختصاص می‌دهد، باعث کاهش هزینه‌های مصرفی در مقایسه با روش‌های سنتی می‌گردد. وال پست نوین، از طریق یکپارچه کردن سطح دیوار باعث ایجاد استحکام و پایداری می‌شود. مقاوم‌سازی به کمک الیاف FPR، اگر به‌درستی انجام گیرد باعث کنترل تخریب دیوارها خواهد شد.
شرکت پوکا سازه فعال در زمینه تولید محصولات مقاوم‌سازی دیوار، از جمله وال پست‌های جدید، وال پست منقطع، میلگرد بستر و سایر تجهیزات تسلیح بستر است و با ارائه محصولات نوین و باکیفیت، گامی در راستای پایدارسازی و بهسازی ساختمان بر اساس قوانین و الزامات عمران و شهرسازی برداشته است.
